Ushbu maqoladan nimalarni bilib olasiz:
Olga Shelest
"Quvonch baxsh etish"jamg'armasi direktori va asoschisiMen xayriya (xayriya) g'oyasini jamiyatda ommalashtirmoqchiman. Men talabalik yillarimdan beri xayriya bilan shug'ullanaman. Bu mening chaqiruvim.
Ko‘ngillilik odatda ehtiyojmandlarga ko‘rsatiladigan ixtiyoriy va bepul yordam deb ataladi. Shunga ko‘ra, ko‘ngilli — bu foydali va mazmunli faoliyatda faol ishtirok etadigan va buning evaziga mukofot olmaydigan insondir. Bugungi kunda dunyoda ko‘plab yirik tashkilotlar mavjud bo‘lib, ular davlat tomonidan turli yo‘nalishlarda moliyalashtiriladi. Bu, avvalo, zamonaviy rivojlangan jamiyatda ko‘ngillilikning qanchalik muhim ekanligini ko‘rsatadi. Endi esa O‘zbekistonda bepul yordam ko‘rsatish haqida va faol ko‘ngillilar jamoasiga qo‘shilish uchun qanday qadamlar tashlash kerakligi haqida gaplashamiz.
Bugungi kunda O‘zbekistonda ko‘ngillilik faoliyati rivojlanib bormoqda va asta-sekin kengaymoqda, biroq hali ba’zi davlatlardagidek keng tarqalgan emas. Dunyo miqyosida bu tendensiya chuqurlashmoqda va ijtimoiy ahamiyat kasb etmoqda. Hozirda 100 dan ortiq professional ko‘ngillilar tashkilotlari davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlanib, muhim loyihalarni amalga oshirishga yo‘naltirilmoqda.
O‘zbekistonda hozircha ko‘ngillilik faoliyatini tartibga soluvchi aniq mexanizm yo‘q, biroq bir qator muhim qadamlar allaqachon tashlangan. 2019-yil 2-dekabrda «Ko‘ngillilik faoliyati to‘g‘risida»gi 585-sonli qonun qabul qilindi. Ushbu qonunning asosiy maqsadi — ushbu sohada yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan noqonuniy harakatlarning oldini olishdir.
Ko‘ngillilik xayriya faoliyati kabi foyda olishni ko‘zlamaydi va bepul amalga oshiriladi. U hayotimizning turli sohalarini qamrab oladi: hayvonlarga yordam berish, ekologiyani himoya qilish, tadbirlar tashkil etish va hokazo. Bugungi kunda yordam so‘rovlarini har yerda uchratish mumkin, lekin ko‘ngillilar jamoasiga qanday qo‘shilishni va nimadan boshlashni, shuningdek, haqiqiy muhtojlarni oddiy firibgarlardan qanday ajratishni bilish muhim. Keyingi qismda shu savollarga javob berishga harakat qilamiz.
Ko‘ngillilik faoliyatining asosiy maqsadlari — atrof-muhitni muhofaza qilish, fuqarolik pozitsiyasi va o‘zaro yordamni rivojlantirish, jismoniy va yuridik shaxslarga yordam ko‘rsatish, ijtimoiy ahamiyatga ega tadbirlarni tashkil etish, shafqatparvarlik va o‘z-o‘zini tashkil etishni shakllantirishdan iborat.
Agar ko‘ngillilik vazifalari haqida gapiradigan bo‘lsak, quyidagilarni ajratib ko‘rsatish mumkin:
Amaldagi qonunchilikka ko‘ra, O‘zbekistonda 18 yoshdan oshgan har bir fuqaro ko‘ngilli bo‘lishi mumkin. Shu bilan birga, 16 yoshdan 18 yoshgacha bo‘lgan shaxslar ham, agar bu faoliyat ularning jismoniy sog‘lig‘i va axloqiy tarbiyasiga zarar yetkazmasa, ko‘ngillilik faoliyatiga jalb etilishi mumkin.
Xulosa qilib aytganda, ko‘ngillilik faqat ishtirokchi va tashkilot o‘rtasidagi ixtiyoriy kelishuv asosida amalga oshiriladi. Agar ko‘rsatiladigan yordam muddati 20 soatdan oshsa, ko‘ngilli bilan maxsus bitim tuziladi va u ikki nusxada imzolanadi.
O‘zbekistonda ko‘ngillilik faoliyati faol rivojlanib bormoqda va asta-sekin hayotning turli jabhalarini qamrab olmoqda. Bugungi kunda yordam bir nechta yo‘nalishlar bo‘yicha ko‘rsatilmoqda — aholining zaif toifalariga oziq-ovqat va dori-darmon yetkazib berish, bedarak yo‘qolganlarni qidirish, ekologiyani himoya qilish, qarovsiz hayvonlarga yordam berish, madaniy va sport tadbirlarini tashkil etish va boshqalar.
Keling, eng muhim ko‘ngillilik loyihalarini sanab o‘tamiz:
Hayvonlar bilan muloqot ijobiy va yoqimli his-tuyg‘ularni beradi, stressdan chalg‘itadi va tinchlantiradi. Agar sizda o‘z uy hayvoningizni boqish imkoniyati bo‘lmasa yoki qarovsiz mushuk va itlarga yordam bermoqchi bo‘lsangiz, ammo qanday yordam berishni bilmasangiz, hayvonlar uchun boshpanalarda ko‘ngilli bo‘lishingiz mumkin. Ushbu maqolada biz ko‘ngillilar kimlar ekani, ular nimalar bilan shug‘ullanishi, qanday qilib ko‘ngilli bo‘lish mumkinligi va buning uchun nimalar kerakligi haqida so‘z yuritamiz
Ko‘ngilli — bu oddiy inson bo‘lib, odamlarga, tabiatga va hayvonlarga yordam beradi. Biroq ko‘ngilli bo‘lish — bu faqat vaqti-vaqti bilan boshpanaga borish yoki nafaqaxo‘rlarni ziyorat qilish emas. Bu — muhim missiya bo‘lib, ma’lum majburiyatlarni zimmasiga olishni talab qiladi. Masalan, boshpanadagi hayvonlarga qarovchi ko‘ngillidan quyidagi vazifalarni bajarish kutiladi:
Bundan tashqari, ko‘ngillilar uchun amal qilinishi shart bo‘lgan xulq-atvor qoidalari mavjud. Masalan, ko‘ngillilarga begona volyerlarga kirish, boshqa ko‘ngillilar nazoratidagi hayvonlarni o‘z zimmasiga olish, shuningdek, haddan tashqari ko‘p hayvonlarni parvarish qilish taqiqlanadi.
Avvalo, boshlash uchun ko‘ngillilar tashkilotining saytida ariza to‘ldirish yoki ularning chatiga yozish kerak. Loyiha xodimlari siz bilan bog‘lanib, qayerga borish va qanday hujjatlarni o‘zingiz bilan olib kelish kerakligini tushuntirib berishadi.
Potensial ko‘ngilli uchun bosqichma-bosqich yo‘riqnoma:
Ariza to‘ldirish — bu bosqichda yoshingiz, shaxsiy va aloqa ma’lumotlaringiz, shuningdek bo‘sh vaqtingiz miqdorini ko‘rsatasiz.
O‘quv mashg‘ulotidan o‘tish — hayvonlarga yordam beradigan ko‘ngilli bo‘lish uchun tajribali murabbiydan master-klassdan o‘tishingiz kerak bo‘ladi. Tashrifdan oldin pasportingizni olishni va qulay, ifloslanishga chidamli kiyim va poyabzal kiyishni unutmang. Shuningdek, tanishuvni yoqimliroq qilish uchun hayvonlarga beriladigan biror yegulik olib kelish foydali bo‘ladi.
Ko‘ngillilik faoliyatini boshlash — instruktaždan o‘tganingiz va ko‘ngilli bo‘lishga qat’iy qaror qilganingizdan so‘ng, tashrif jadvalini tuzishingiz mumkin. Endi haftasiga kamida ikki marta o‘z parvarishingizdagi hayvonlarga kelib, ularni boqish va parvarish qilish kerak bo‘ladi.
Siz istalgan yo‘nalishda ko‘ngilli bo‘lishingiz mumkin. Shartlarni o‘qing, pasport tayyorlang va ariza qoldiring. Ko‘ngillilar yetishmayapti, shuning uchun loyiha safiga qo‘shilishda muammo bo‘lmaydi. Asosiysi — chin dildan yordam berishga tayyorlik va bo‘sh vaqtingizning mavjudligi.
Yuqorida aytib o‘tilganidek, ko‘ngillilik ancha vaqt va kuch talab qiladi. Ba’zan uni odatdagi haq to‘lanadigan ishga ham qiyoslash mumkin. Agar sizda yetarli bo‘sh vaqt bo‘lmasa, yordam berish va o‘zingizni foydali his qilishning boshqa usullari ham mavjud. Mana bir nechta foydali maslahatlar:
Shuni alohida ta’kidlash kerakki, ko‘ngillilik rivojlanishi fonida firibgarlik holatlari ham oshib bormoqda. Pul yig‘imlarida ehtiyot bo‘ling va esda tuting: haqiqiy ko‘ngillilik tashkilotlari deyarli hech qachon shaxsiy xabarlarda yoki shubhali havolalar orqali mablag‘ yig‘maydi. Shuning uchun hujjatlar va rasmiy ma’lumotlarni tekshirmasdan turib pul o‘tkazmang.
Sizga ko‘ngillilik faoliyatida o‘z o‘rningizni topishingizni, mamlakatimiz uchun foydali inson bo‘lishingizni tilaymiz! Omad va qiziqarli loyihalar yor bo‘lsin!
2020-yil butun dunyo uchun haqiqiy sinov bo‘ldi. Bu COVID-19 pandemiyasi tarqalgan davr edi, odamlarning uylarini zarurat bo‘lmasa tark etishi va atrofdagilar bilan aloqalarni minimallashtirishi taqiqlangan edi. O‘zbekiston ham bundan mustasno bo‘lmadi — bu yerda ham cheklovlar joriy etildi. Eng zaif toifa — yolg‘iz nafaqaxo‘rlar, yolg‘iz onalar va nogironligi bo‘lgan shaxslar bo‘ldi. Ushbu insonlarni qo‘llab-quvvatlash maqsadida ijtimoiy tarmoqlarda maxsus guruhlar tashkil etildi, u yerda hayotiy zarur mahsulotlar bilan o‘zaro yordam ko‘rsatildi, shifokor topishda va dori-darmon yetkazishda ko‘mak berildi. Aynan shu sababli, 2020-yilni O‘zbekistonda ko‘ngillilik rivojlanishining boshlang‘ich nuqtasi deb atash mumkin.
Maqolani baholang:
(1 оценок, среднее: 5.00 из 5)